Βρυξέλλες, 31 Ιανουαρίου 2012 – Οι βελτιώσεις της ποιότητας του νερού
στην ΕΕ κινδυνεύουν από νέες μορφής χημικής ρύπανσης. Η Επιτροπή
προτείνει να προστεθούν 15 χημικές ουσίες στον κατάλογο των 33 ρύπων που
παρακολουθούνται και ελέγχονται στα επιφανειακά ύδατα της ΕΕ. Πρόκειται
για ένα ακόμη βήμα προς τη βελτίωση της ποιότητας των ποταμών, λιμνών
και παράκτιων υδάτων μας. Οι 15 ουσίες περιλαμβάνουν βιομηχανικές
χημικές ουσίες, καθώς και ουσίες που χρησιμοποιούνται στα βιοκτόνα, στα
φάρμακα και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Έχουν επιλεγεί βάσει
επιστημονικών αποδείξεων, σύμφωνα με τις οποίες συνιστούν απειλή για την
υγεία.
Ο αρμόδιος για το περιβάλλον Ευρωπαίος Επίτροπος Janez
Potočnik δήλωσε: «Η ρύπανση του νερού αποτελεί ένα από τα περιβαλλοντικά
προβλήματά μας που θίγονται συχνότερα από τους πολίτες της ΕΕ.
Χαιρετίζω το συγκεκριμένο βήμα προόδου που απαντά με σαφήνεια στις
προσδοκίες των πολιτών. Οι 15 αυτές πρόσθετες χημικές ουσίες πρέπει να
παρακολουθούνται και να ελέγχονται, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ότι δεν
συνιστούν κίνδυνο για το περιβάλλον ή για την υγεία του ανθρώπου».
Η
επικαιροποίηση θα επιτευχθεί μέσω της αναθεώρησης της οδηγίας για τις
ουσίες προτεραιότητας στον τομέα της ποιότητας των υδάτων. Οι
προτεινόμενες ουσίες είναι το αποτέλεσμα μελέτης όπου εξετάστηκαν οι
κίνδυνοι που αντιπροσωπεύουν περίπου 2.000 ουσίες, ανάλογα με την
περιεκτικότητά τους στα επιφανειακά ύδατα και την επικινδυνότητα,
παραγωγή και χρήση τους. Για έξι από τις 15 νέες ουσίες προτεραιότητας,
βάσει της προτεινόμενης ταξινόμησης, θα απαιτηθεί ο τερματισμός της
απόρριψής τους στα ύδατα εντός 20 ετών. Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει
αυστηρότερα πρότυπα για τέσσερεις νυν ελεγχόμενες ουσίες, καθώς και μια
απαίτηση για την εξάλειψη των εκπομπών δύο άλλων ουσιών που είναι ήδη
εγγεγραμμένες στον κατάλογο.
Οι προτεινόμενες πρόσθετες 15 ουσίες προτεραιότητας είναι οι εξής:
Ουσίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων: Aclonifen, Bifenox, Cypermethrin, Dicofol, Heptachlor, Quinoxyfen
Ουσίες που χρησιμοποιούνται σε βιοκτόνα προϊόντα: Cybutryne, Dichlorvos, Terbutryn
Βιομηχανικές χημικές ουσίες: Υπερφθοριωμένο σουλφονικό οξύ (PFOS), εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (HBCDD)
Παραπροϊόντα καύσης: Διοξίνες και PCB παρόμοιες με τις διοξίνες
Φαρμακευτικές ουσίες: 17 αλφα-αιθινυλοιστραδιόλη (EE2), 17 βήτα-οιστραδιόλη (E2), Diclofenac
Τα
φαρμακευτικά προϊόντα προτείνονται για πρώτη φορά. Η πρόταση δεν
αμφισβητεί την ιατρική αξία των εν λόγω ουσιών αλλά αντιμετωπίζει τις
πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της παρουσίας τους στο υδάτινο περιβάλλον.
Συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν τα προτεινόμενα πρότυπα ενδέχεται να
επηρεάζουν την υγεία των ψαριών, μειώνοντας, για παράδειγμα, την
επιτυχημένη αναπαραγωγή και να είναι επιβλαβείς για άλλους ζωντανούς
οργανισμούς. Η ευαισθητοποίηση μας όσον αφορά τις περιβαλλοντικές
επιπτώσεις έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, και η πρόταση
βασίζεται στις πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώσεις.
Η Επιτροπή
προτείνει επίσης βελτιώσεις στην παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων για
τους χημικούς ρύπους στα ύδατα, καθώς και μηχανισμό για την καλύτερη
συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με τις συγκεντρώσεις άλλων ρύπων που
ενδέχεται να χρειαστεί να ελεγχθούν μελλοντικά σε επίπεδο ΕΕ. Η πρόταση
της Επιτροπής συνοδεύεται από έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το
Συμβούλιο για το αποτέλεσμα της ανασκόπησης του υφιστάμενου καταλόγου
ελεγχόμενων ουσιών.
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή προτείνει
τον αναθεωρημένο κατάλογο ως τμήμα οδηγίας που τροποποιεί την οδηγία
πλαίσιο περί υδάτων (ΟΠΥ) και την οδηγία για τα περιβαλλοντικά πρότυπα
ποιότητας (ΠΠΠ). Η πρόταση θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο και στο
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για εξέταση και έγκριση.
Κατά κανόνα, τα
κράτη μέλη οφείλουν να έχουν ανταποκριθεί στα πρότυπα περιβαλλοντικής
ποιότητας για τις νέες ουσίες προτεραιότητας το αργότερο το 2021 (λήξη
προθεσμίας το 2ο σχέδιο διαχείρισης ποτάμιας λεκάνης απορροής). Τυχόν
παράταση χρόνου είναι δυνατή σε ειδικές περιπτώσεις εφόσον πληρούνται οι
προϋποθέσεις εξαιρέσεων που καθορίζονται στην ΟΠΥ.
Ιστορικό
Κύριος
στόχος της ενωσιακής πολιτικής περί υδάτων είναι να εξασφαλιστεί ότι σε
ολόκληρη την ΕΕ υπάρχουν επαρκείς ποσότητες υδάτων καλής ποιότητας, οι
οποίες χρησιμοποιούνται αποδοτικότερα για τις ανάγκες των κατοίκων και
των επιχειρήσεων, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος. Το
2000, η οδηγία πλαίσιο περί υδάτων (ΠΟΥ) θέσπισε τη νομική βάση
προστασίας και αποκατάστασης της καθαρότητας των υδάτων ανά την Ευρώπη
και διασφάλισε την μακροπρόθεσμη και βιώσιμη χρήση τους. Γενικός στόχος
της ΟΠΥ είναι η καλή κατάσταση των υδάτων – π.χ. λιμνών, ποταμών,
ρεμάτων και υδροφόρων οριζόντων υπογείων υδάτων – μέχρι το 2015.
Στο
άρθρο 16 της ΟΠΥ καθορίζονται οι «στρατηγικές κατά της ρύπανσης των
υδάτων» όπου περιγράφονται τα ληπτέα μέτρα. Το πρώτο βήμα ήταν η θέσπιση
ενός πρώτου καταλόγου ουσιών προτεραιότητας, το 2001, ο οποίος κατέστη
το παράρτημα Χ της ΟΠΥ.
Η αναθεώρηση του καταλόγου, βάσει των
απαιτήσεων της ΟΠΥ και της ΠΠΠ, απαίτησε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των
τριών ετών, λόγω της εκτεταμένης τεχνικής ανάλυσης που συνεπαγόταν για
τον εντοπισμό τυχόν νέων ουσιών προτεραιότητας και για τον καθορισμό
περιβαλλοντικών προτύπων ποιότητας (ΠΠΠ) γι’ αυτές.
Από τις 15
πρόσθετες ουσίες, οι ακόλουθες προτείνονται ως επικίνδυνες ουσίες
προτεραιότητας: Dicofol, Quinoxyfen, PFOS, Heptachlor, HBCDD, διοξίνες
και PCB παρόμοιες με τις διοξίνες. Οι ουσίες που βρίσκονται ήδη στον
κατάλογο, αλλά οι οποίες δεν υπάγονται σε αυστηρότερα πρότυπα, είναι οι
εξής: βρωμιούχοι διφαινυλαιθέρες, Fluoranthene, νικέλιο, πολυαρωματικοί
υδρογονάνθρακες (PAHs). Οι δύο υφιστάμενες ουσίες οι οποίες αναμένεται
να χαρακτηριστούν ως επικίνδυνες ουσίες προτεραιότητας είναι το φθαλικό
διαιθυλεξύλιο και το Trifluralin.
Για περαιτέρω πληροφορίες:
Πρόταση
για αναθεωρημένη οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
για τις ουσίες προτεραιότητας στον τομέα της ποιότητας των εδαφών:
http://ec.europa.eu/environment/water/water-dangersub/pri_substances.htm
Βλ. επίσης MEMO/12/59
Βλ. επίσης:
Chemicals in water (ιστότοπος Europa)
http://ec.europa.eu/environment/water/water-dangersub/pri_substances.htm
Κατάλογος των σημερινών ουσιών προτεραιότητας:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001D2455:el:NOT
Κείμενη οδηγία για τις ουσίες προτεραιότητας (οδηγία 2008/105/EΚ)
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32008L0105:el:NOT
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε τι σκέπτεστε...